احياي چاههاي نفت بسته و کمبازده در آينده نزديک
تاریخ انتشار: ۲۲ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۰۶۷۸۶
خبرگزاری آریا-رئیس پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت از همراه شدن شرکتهای دانشبنیان در احیا و ازدیاد برداشت چاههای بسته یا کمبازده در آینده نزدیک خبر داد.
به گزارش خبرگزاری آریا به نقل از شانا، آقای محمد اسماعیل کفایتی گفت: پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت، خانه امنی برای کارآفرینان و شرکتهای نوپا، دانشبنیان، خلاق و نوآور و پلی بین پژوهش و خلق ثروت در صنعت نفت است , و میتواند نهاد واسطی در بازار فناوری بین عرضهکنندگان و تقاضاکنندگان فناوری و بستری برای گسترش ایدهها تا مرحله تجاریسازی و فروش و صادرات باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
رئیس پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت به اهمیت موضوع فرهنگسازی و ترویج برخی موضوعهای اساسی صنعت نفت کشور اشاره کرد و گفت: هنوز مفهوم پارک فناوری و عملکردهای آن بهطور کامل شناختهشده نیست و فکر میکنم یکی از رسالتهای رسانهها این است که این ظرفیت را بهخوبی معرفی کنند. بسیاری از بخشهای صنعت نفت از ما میپرسند که فرق شما با دانشگاه یا پژوهشگاه چیست و بسیاری از حوزههای کاری، ما را یکسان میبینند. البته اشتراکاتی با این مجموعهها مثل پژوهشگاه و دانشگاه وجود دارد، اما واقعیت این است که فعالیت پارک فناوری و نوآوری صنعت نفت فراتر از انجام یک پژوهش و فعالیت علمی محض است.
آقای کفایتی افزود: بسیاری از مأموریتها و برنامههای مشترک وجود دارد که بخشی از هویت پارک را تشکیل میدهند، اما پارک، یکسری مأموریتهای اختصاصی و نیمه اختصاصی را که بیشتر در حوزه دانش و فناوری است، در دست اقدام دارد و با این موارد در فضای رسانهای شناخته میشود. برای مثال، همراه شدن شرکتهای دانشبنیان برای احیای چاههای بسته یا کم بازده در زمینه ازدیاد برداشت است که مجموعهها قادر نبودند این پروژه را به این مرحله برسانند. برای انجام این کار مدعیان زیادی وجود داشت، اما پارک فناوری توانست راهبری خوبی در این حوزه داشته باشد و دلیل آن هم این است که پارک فناوری و نوآوری از ظرفیت به هم رسانیهای مؤثر خود استفاده کرده است.
وی گفت: کارهای بزرگ و پیشران که ماهیت و پایه آن دانش است و نیاز به شبکهسازی و منیتورینگ (هدایتگری) دارد، از سوی پارکهای فناوری انجام میشود، تلاش ما حرکت به این سمت است و باید بتوانیم شبکهای از دانشگاهها، پژوهشگاهها و شرکتها را که به دانش و فناوری رسیدهاند، تشکیل دهیم، زیرا در شبکهسازی است که ظرفیتپذیری دانش و فناوری و نوآوری بیشتر و متنوع مشخص میشود.
نگاه به دانشبنیان شدن صنعت نفت اصلاح شد
رئیس پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت افزود: مفهوم کلی «دانشبنیان شدن صنعت نفت» هنوز بهطور صحیح و کامل توضیح داده نشده و نهتنها کارکنان، بلکه بسیاری از مسئولان و مدیران قسمتهای مختلف نفت هم خیلی تصویر روشنی از دانشبنیان شدن ندارند و این مفهوم را با «خودکفایی» و «داخلیسازی» و «ساخت بار اول» یکسان میدانند در حالی که پیشزمینه این موارد لزوماً دانشبنیان شدن نیست.
آقای کفایتی با تأکید بر کلیدی و مهم بودن این مسئله گفت: در بسیاری از نشستها و کارگروههایی که در پارک یا دیگر بخشها تشکیل میشود، میبینیم این تصور غلط در مورد دانشبنیان شدن صنعت نفت وجود دارد و اصول ابتدایی و اولیه درباره دانشبنیان بودن هم اشتباه گرفته شده است.
وی با تأکید بر اینکه وجود چنین تصویر درست و مشخصی از دانشبنیان شدن صنعت نفت اهمیت زیادی دارد، تصریح کرد: اگر چنین تصویر مشترکی نباشد، همگرایی هم بهوجود نمیآید و کار مؤثری صورت نمیگیرد. در نتیجه هدف اصلی یعنی دانشبنیان شدن صنعت هم اجرایی نمیشود و تنها اسم و عنوانی را یدک میکشیم. به همین دلیل لازم است در عرصه فناوری و نوآوری بدانیم چه شاخصهای را دنبال میکنیم و قرار است به چه چیزی برسیم.
شرایط متفاوت صنعت نفت ایران با سایر کشورها
رئیس پارک فناوری و نوآوری صنعت نفت و گاز اظهار کرد: در دوره جدید و در دولت سیزدهم و با توجه به رویکرد ارتباطی با زیرمجموعههای صنعت نفت، تلاش کردهاند میزان آمادگی و نگاه به دانشبنیان شدن صنعت نفت را اصلاح کنند. او افزود: شرایط صنعت در کشور ما با کشورهای دیگر تفاوت دارد؛ در کشورهای پیشرفته ابتدا صنعت و بعد دانشگاه شکل گرفت و این ارتباط بینشان برقرار ماند، اما در مورد صنعت نفت ایران که صنعت از ابتدا در داخل شکل نگرفته و بومی نشده بود، ارتباط و وابستگی با دانشگاه هم بهطور مؤثر وجود نداشته است. در عین حال در همه این سالها منافع به سمت تولید داخل نبوده و منفعت در واردات بوده است و در این سالها به شکل نامریی تشویق به واردات ادامه یافته است.
آقای کفایتی با بیان اینکه با شروع تحریمهای گسترده علیه ایران، اقدامهای خوب در جهت توسعه صنعت داخلی شکل گرفت، گفت: اگر به نمایشگاههای بینالمللی نفت در این سالها دقت کنید، میبینید تعداد شرکتهای ساخت داخل بسیار زیاد شده است. مثلاً در بیست و ششمین نمایشگاه نفت، گاز، پتروشیمی بیش از 2 هزار شرکت ایرانی داشتیم؛ در حالی که در یک دهه گذشته تا 70 درصد شرکتهای شرکتکننده خارجی بودند و جالب توجه این بود که ما به این مقدار حضور خارجیها افتخار میکردیم.
وی با بیان اینکه امروز کارهای بسیار بزرگی صورت گرفته که سبب افتخار است، اظهار کرد: در بازدیدهایی که از برخی از این مجموعهها داشتهام، این مقدار از توانمندی حتی برای من که سالها در این حوزهها فعال بودهام، هم جای شگفتی دارد. با وجود وابستگیهای زیادی که در صنعت نفت وجود داشته، بسیاری از تجهیزات مورد نیاز و اساسی آن داخلیسازی شده و تقریباً از 80 درصد وابستگیها کاسته شده است و بیشتر در بحث دانش فنی وابستگیهایی وجود دارد؛ تلاش پارک فناوری صنعت نفت و گاز در حوزه دانش و فناوری بیشتر معطوف به حوزه دانش فنی است.
ضرورت اعلام نیازهای صنعت نفت به شرکتهای دانشبنیان
رئیس پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت و گاز با اشاره به اینکه در حوزه ترویج و فرهنگسازی دانشبنیان شدن صنعت نفت حوزههای مختلفی را فعال کردهایم، افزود: از آنجایی که حوزه نانو را هم سالها قبل به همین شکل فعال کردهایم، میدانیم که باید از چه حوزههایی ورود کنیم. ابتدا لازم است اقدامهایی کوتاهمدت در حوزه فرهنگسازی صورت گیرد که اطلاعرسانی از طریق رسانهها و برگزاری نشستهای آموزشی در اولویت این اقدامها قرار دارد.
آقای کفایتی با تأکید بر اینکه درخواستها و شروع برنامههای تحقیقاتی و اجرایی باید بیشتر از طرف مجموعههای صنعت نفت باشد و بعد نیازها و الزامها شناسایی و به شرکتهای نوآور و فناور اعلام شود، اظهار کرد: در دنیا هم به این شکل است .
شرکتها یک نیاز یا ایدهای را دنبال میکنند و درواقع خودشان متقاضی فناوری هستند و در ادامه در ارتباط با مجموعههای دانشبنیان قرار میگیرند و با هم همکاری میکنند، اما هماکنون هنوز بسیاری از تعاملات اینگونهاند که شرکت دانشبنیان تجهیز یا ابتکاری را اجرایی میکند و بهدنبال مشتری و شرکتهایی که مرتبط هستند میروند! از آنجایی که بسیاری از مدیران تصویر درستی از مجموعههای دانشبنیان ندارند، امکان اعتماد کردن به شرکتها را هم ندارند. در نتیجه شرکتهای دانشبنیان پس از تولید محصول خود، امکان فروش و ورود به بازار را ندارند و انگیزهای برای خرید آن کالا و تجهیز فنی وجود ندارد.
وی با بیان اینکه تلاش پارک فناوری و نوآوری این است که زمینههای پذیرش شرکتهای دانشبنیان و محصولات آنها را در صنعت نفت فراهم کنند، گفت: باید قالبهای ارتباطی و شرایط را ایجاد کنیم و پذیرش فناوری داخلی را بالا بیاوریم. مهمترین کار پارک، به همرسانی مؤثر است و در قالب یک نهاد تعاملی بالادست متناسب با اقتضای هر مجموعه و چهارچوبهای فعلی اقدام میکنیم؛ مراکز نوآوری و فناوری که در شرکتهای زیرمجموعه صنعت نفت شکل گرفتهاند، هنوز خام و در حد یک کار ساده است و برای پروژههای محدود و اولیه، کفایت میکنند؛ این مراکز باید گسترش بیشتری داشته باشد.
تلاش برای تعیین سازوکار پرداخت تسهیلات به دانشبنیانها
رئیس پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت افزود: این سطح از اعلام تقاضا و پیگیری آنها برای صنعت نفت کفایت نمیکند و بسیاری از شرکتهای دانشبنیان خصوصی توانایی فنی و مالی خوبی دارند که میتوانند در پروژههای بزرگ همراه صنعت نفت شوند. در عین حال تلاش بر این است که سازوکارهایی را برای ارائه تسهیلات مالی شرکتهای دانشبنیان فراهم کنیم.
اقای کفایتی اظهار کرد: تسهیلات بند دال تبصره 18 این امکان را فراهم کرده است که به مجموعههای دانشبنیان تسهیلات خوبی اعطا شود اما من فکر میکنم اولویت اول در تحقق اهداف، مسائل مالی نیست. منکر اهمیت تأمین مالی نیستم و میدانم تا حد زیادی محدودکننده است، اما جدیتر از آن نحوه تأمل مجموعه دانشبنیان با مجموعه متقاضی است که باید بهعنوان نکته کلیدی مورد توجه قرار گیرد.
وی با اشاره به سازوکاری که در پارکهای فناوری بزرگ دنیا وجود دارد، گفت: در این مجموعهها بهدنبال حل مسئله هستند و دو مجموعه متقاضی و دانشبنیان حول یک موضوع و نیاز گرد هم میآیند و پس از توافق در مورد موضوع درباره نحوه اجرا و توسعه کار و تأمین مالی به نتیجه میرسند و هرگز اینگونه نیست که شرکتهای توسعهدهنده وارد کارهای اجرایی و خدماتی شوند.
رئیس پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت با بیان اینکه در پارک فناوری در مرحله اول با شرکتهای رشدی که ایدهای برای اجرا دارند، شروع میکنیم، افزود: پس از آنکه توانستند ایده خود را در حدی ابتدایی تجاریسازی کنند، تبدیل به شرکتهای پارکی و پس از آن تبدیل به شرکتهای پیشران میشوند و در این مرحله است که میتوان مسائل مهم صنعت نفت را به آنها سپرد و حل کرد. در این سطح شرکتهای پیشران یک مسئله مهم را حل میکند و آن این است که تعداد زیادی از شرکتهای کوچک را در زیرمجموعه خود جمع و یکپارچه میکند و میتواند در سطح ملی و بینالمللی عمل کند.
پارک فناوری و نوآوری برای صنعت نفت یک مسئله فانتزی نیست.
آقای کفایتی گفت: برای رسیدن به این هدف باید افقی در نظر داشته باشیم و محدود به چیزی نشویم؛ برای صنعت نفت با این سابقه و تحولآفرین در بخش اقتصاد کشور و دنیا مهم است که سازوکاری را اجرایی کند که مجموعهای پیشران در این صنعت ایجاد شود و نه یک استارتآپ معمولی!
وی با تأکید بر اینکه اموری پایه و زیرساختی باید به شکلی بالادست و مستقیم مورد حمایت قرار بگیرند تا به نتایج مورد نظر برسیم، اظهار کرد: یک نمونه موفق در کشور پژوهشکده رویان است که با حمایت مستقیم مقام معظم رهبری، پیگیری و مورد حمایت قرار گرفت و نتایج ارزشمندی را به دست آورد. اگر میخواهیم مجموعههای بزرگ و ارزشمند دانشبنیان شکل بگیرند، باید امور آن از عالیترین مقام در وزارتخانه یا حتی دولت پیگیری شود و به نظر من یک سری مسائل باید از بالا حل شود. وقتی مقام معظم رهبری عنوان سال را برای دانشبنیانها اعلام کردهاند، مقامهای ردههای پایینتر هم باید در جهت تحقق فرمایش ایشان اقدامهایی را به شکلی بسیار فراگیر و جنبشوار اجرایی کنند.
رئیس پارک فناوری و نوآوری نفت و گاز با تأکید بر اینکه پارک گوشه امن برای یک سری از شرکتها و افراد نیست، تصریح کرد: قبلاً پارک تنها برای برنامههای همرسانی و انجام برخی جلسات مشورتی بود، اما افقهایی را ترسیم کردهایم تا برنامههای توسعهای اجرا شود و به سمت مدیریت فناوری برویم.
آقای کفایتی با بیان اینکه همراه شدن شرکتهای دانشبنیان در احیا و ازدیاد برداشت چاههای بسته و یا کم بازده، اتفاق مبارک و مهمی بوده است، گفت: امیدواریم در آینده نزدیک قراردادهای همکاری این شرکتها امضا شود. این پروژهها و اجرایی شدن آنها نماد خوبی از کار حرفهای مجموعه نفت با محوریت پارک فناوری و نوآوری نفت و گاز بوده است. این پروژه میتواند الگوی خیلی خوبی باشد چراکه برای نخستینبار در حال انجام است. در عین حال فرصت بسیار استثنایی است که کمتر در اختیار شرکتی کوچک قرار میگیرد و اگر پارک نبود، امکانپذیر نمیشد!
وی با بیان اینکه امروز دیگر وجود پارک فناوری و نوآوری برای صنعت نفت یک ضرورت است و یک مسئله فانتزی نیست، افزود: حمایتهای صنعت نفت بهخصوص حمایتهای مالی، بسیار قابلتوجه بوده است، هرچند در برخی موارد از جمله پرداخت سهم صندوق تسهیلات، شرکتهای زیرمجموعه وزارتخانه به تعهداتشان عمل نمیکنند.
رئیس پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت به برنامههای بینالمللی در دست پیگیری اشاره کرد و گفت: یکی از محدودیتهای ما در بحث دیپلماسی انرژی بوده که در این دوره تا حد زیادی برطرف شده و با برخی کشورها از جمله روسیه به نتایج خوبی رسیدهایم. با نمایندگانی از کشورهای آلمان، هند، عراق، قطر، نیجریه، چین، مالزی و ازبکستان و دیگر کشورها برای بازدید و بررسی زمینههای همکاری، ارتباط برقرار شده است و برخی از آنها به دنبال انتقال فناوری و خرید تجهیزات از شرکتهای دانشبنیان ایرانی هستند.
منبع: خبرگزاری آریا
کلیدواژه: نفت دانش بنیان شدن صنعت نفت پارک فناوری و نوآوری شرکت های دانش بنیان آقای کفایتی دانش و فناوری برای صنعت نفت صنعت نفت صنعت نفت صنعت نفت شرکت ها شرکت ها مجموعه ها نفت و گاز کم بازده اقدام ها حوزه ها سال ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۰۶۷۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«علم و فناوری» کلیدواژه مهم رهبری در سال ۱۴۰۲/ از پیشرفتهای ایران در نانو و زیست فناوری تا حمایت از دانشبنیانها
به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، مقام معظم رهبری در سالی که گذشت نیز همچون سالهای گذشته به موضوع علم و فناوری در سخنرانیهای مختلف اشاره کردند. در سخنان نوروزی 1402 ایشان ضمن اشاره به موفقیت دانشبنیان انتقاداتی هم داشتند که مبنی بر عدم افزایش دوبرابری شرکتها بود.
تهیه نقشه راه اقتصاد دانشبنیان از جمله تکالیفی بود که رهبری بر دوش دولت سیزدهم گذاشتند. همچنین یکی از نکات مهم و راهبردی سخنان رهبری در سال ۱۴۰۲ در بخش شرکتهای دانشبنیان و فناور، جلوگیری از ورود محصولاتی است که مشابه داخل دارند که البته در گذشته نیز بارها تکرار کرده بودند.
اشاره رهبری به قانون جهش تولید دانشبنیان از دیگر محورهای صحبتهایشان در اکوسیستم علم و فناوری کشور بود که ایشان، این قانون را یک قانون راهبردی توصیف کردند.
در این گزارش سعی کردیم با احصای سخنان و کلیدواژههای پربسامد مقام معظم رهبری در موضوعات علم و فناوری، به تبیین گفتمانیشان در موضوعات علم و فناوری کشور بپردازیم.
کمک به شرکتهای دانشبنیان تحقق پیدا کرد/ درآمد شرکتهای دانشبنیان افزایش پیدا کرد
مقام معظم رهبری در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی در اولین روز سال ۱۴۰۲ فرمودند: «کمک به شرکتهای دانشبنیان که من سال گذشته توصیه کردم و خوشبختانه تحقّق پیدا کرد؛ اگر چه به قدری که ما خواسته بودیم انجام نشد، امّا توسعه پیدا کرد. شرکتهای دانشبنیان کارهای زیادی کردند؛ هم تلاششان زیاد شد، هم فراوردههایشان بیشتر شد، هم درآمدهایشان بیشتر شد؛ [ایجاد]بنگاههای کوچک، دانشبنیان کردن کارخانجات بزرگ؛ اینها اقدامات مفیدی است که به این تحوّل کمک میکند.»
«پیشرفتهای علمی ایران در حوزههای نانو، زیست فناوری و ... از کشورهای پیشرفته دنیا نیز جلوتر بوده است.»
ایشان در ادامه تأکید کردند که «یکی از مهمترین نقاط قوّت ملّت ایران و جامعه اسلامی ما این است که بنیه درونی جامعه اسلامی ما قوی و مستحکم است.»
ایشان در ادامه سخنرانی خود یکی نشانههای این استحکام را پیشرفتهای علم و فناوری ایران دانستند و فرمودند: «یک نشانهی دیگر، پیشرفتهای بزرگ ملّت ایران است. نمیخواهند بگذارند این حرفها تکرار بشود. دشمن از تکرار این حرفها، از بیان این حرفها بشدّت ناراحت و ناراضی است، امّا واقعیّت است. ما پیشرفتهایی پیدا کردهایم که من حالا گذرا به بعضی اشاره میکنم، و همهی این پیشرفتها در دوران تحریم بود، در دوران محاصرهی اقتصادی بود، در دوران شدیدترین فشارهای اقتصادیای بود که تا آن زمان اتّفاق افتاده بود؛ این را خود آمریکایی گفتند؛ آمریکاییها گفتند که فشار اقتصادیای که روی ایران گذاشتیم، در طول تاریخ بیسابقه است؛ راست میگویند، با همهی دروغگوییشان این حرف را راست گفتند؛ بیسابقهترین فشار اقتصادی بود. در چنین شرایطی ملّت ایران پیشرفت پیدا کرد. در حوزهی علم پیشرفت پیدا کرد، در حوزهی فنّاوری پیشرفت پیدا کرد، در بعضی از حوزه های علمی در ردیفهای اوّل دنیا قرار گرفت؛ یک جا جزو پنج کشور اوّل دنیا، یک جا جزو ده کشور اوّل دنیا، یک جا جزو سه کشور اوّل دنیا؛ در بین دویست کشور. پیشرفتهای علمی ما، پیشرفتهای فنّاوری ما اینجوری است؛ در نانو، در زیستفنّاوری، در بخشهای مختلف؛ در بخش سلامت، پیشرفتهای ایران از بسیاری از کشورهای پیشرفتهی دنیا بهتر بوده؛ در قضیّهی کرونا این قضیّه خودش را نشان داد؛ در بخش هستهای، در بخش هوافضا، در بخش دفاعی؛ که این [پیشرفت]بخش دفاعی را همهی آنها دارند میگویند و اعتراف میکنند؛ برای اینکه بتوانند یک آتویی علیه جمهوری اسلامی درست کنند، اعتراف میکنند که ایران از لحاظ دفاعی، از لحاظ تسلیحات جلو رفته. در بخش زیستفنّاوری، پیشرفت فراوان [داشتهایم]. دنیا ما را تحسین کرد، دانشمندانِ دنیا دانشمندانِ ما را تحسین کردند، دانشمندان جوان ما را تحسین کردند.»
«پیشرفت در حوزهی زیرساختهای کشور؛ در جادّه، در ریل، در سدسازی، در آبرسانی ــ [مثل]همین آبرسانی غدیر که [افتتاحش]اخیراً انجام گرفت (۵) ــ در ساخت پالایشگاه، در ساخت بیمارستان؛ که بسیاری از اینها در همین ۱۴۰۱ انجام گرفته است؛ که یک قسمتی، یک بخشی در پارس جنوبی تماماً از صفر تا صدش ایرانی است؛ این [پیشرفت]اتّفاق افتاد؛ کِی؟ در وقتی که اینهمه تحریم هست، این فشار اقتصادی هست. [پیشرفت]در تولید گاز مایع که یکی از کارهای بسیار مهم بود ــ که یک گشایشی برای کشور به وجود میآورد انشاءالله ــ در همین دوران اخیر به وجود آمد؛ در دورانهای گذشته هم کارهای مفصّلی انجام گرفته است. »
ظرفیتهای علمی و فناورانه در کشور فراوان است
مقام معظم رهبری در ۱۵ فروردین و در دیدار با مسئولان نظام فرمودند: «ما ظرفیّتهای زیادی در کشور داریم. بعضی از امکاناتِ ما امکانات سختافزاری است؛ منابع طبیعی داریم، موقعیّت جغرافیایی داریم، زیرساختهای اقتصادی داریم ــ کارخانجات، دستگاهها ــ بعضی، امکانات نرمافزاری است؛ نیروی انسانی خلّاق داریم، جوانهای پُرانگیزه داریم، ظرفیّتهای علمی داریم، ظرفیّتهای فنّاوری داریم، فکرهای نو داریم. خیلی از صاحبان فکر برای بنده نامه مینویسند، بنده هم وقت میگذارم خیلی از نامههای افرادی را که کارشناسِ این مسائل هستند میخوانم؛ البتّه مرجع اقدام بنده نیستم، میفرستم برای دستگاهها، لکن میخوانم نامهها را.»
دولت باید نقشه راه دانشبنیان کردن اقتصاد ملی را تهیه کند
ایشان در ادامه تأکید کردند «نقشه راهِ دانشبنیان کردنِ اقتصاد ملّی و برنامهی عملیّاتی کردن آن را مسئولین محترم در دولت باید تهیّه کنند و به مردم هم اطّلاع بدهند.»
مقام معظم رهبری فرمودند: «یکی از تجربههای خوب، همین شرکتهای دانشبنیان است؛ این تجربه خوبی است. البتّه فقط منحصر به این نباید باشد که حالا عرض میکنم، امّا این یک تجربه خوبی بود. [برای]شرکتهای دانشبنیان سازوکاری به وجود آمد که موجب شد افرادی که بااستعداد بودند، نخبه بودند، توانایی داشتند، انگیزه داشتند، بیایند و هزاران شرکت دانشبنیان را به وجود بیاورند، رشد تولید را بالا بردند، کمک کردند؛ این شرکتها خیلی تأثیر داشت و البتّه باید افزایش هم پیدا کند. خودِ این دانشبنیان کردنِ کارها یک برنامهریزی لازم دارد. کدام بخشها باید دانشبنیان بشوند؟ مثلاً حالا فرض کنید بخش نفت یا بخش کشاورزی باید دانشبنیان بشود؛ چهجوری؟ با چه برنامهای؟ چه کسانی میتوانند وارد این کار بشوند؟ این یک طرح و برنامه لازم دارد که [باید]به مردمی که توانایی دارند، علاقه دارند و میخواهند در این کار مشارکت کنند، اعلام بشود. ما از لحاظِ نیروی انسانیِ جوانِ تحصیلکرده ظرفیّت بالایی داریم؛ بحمدالله تا کنون، جوانِ آمادهی تحصیلکرده خیلی داریم؛ خیلیهایشان به کارهایی مشغول هستند که متناسب با رشتههای تحصیلیشان هم نیست، امّا مشغولند به خاطر اینکه کاری که متناسب با آن رشته باشد در اختیارشان قرار نگرفته.
اگر ما این طرّاحی را بتوانیم درست انجام بدهیم، این مشکل برطرف خواهد شد. نقشهی راهِ دانشبنیان کردنِ اقتصاد ملّی و برنامهی عملیّاتی کردن آن را مسئولین محترم در دولت باید تهیّه کنند، به مردم هم اطّلاع بدهند و زمینه مشارکت آنها را فراهم کنند؛ همین طور که عرض کردم مشخّص بشود چه بخشهایی در اولویّت دانشبنیان شدن هستند و شیوههای دانشبنیان شدن آنها چیست؛ اینها را مشخّص کنند، به اطّلاع مردم برسانند. باید ساختارسازی بشود؛ [برای]اشتراک مردم به صورت شرکتهای دانشبنیان، باید یک ساختاری تولید بشود، به وجود بیاید و به مردم هم اعلام شود.»
قانون جهش تولید دانشبنیان یک قانون راهبردی است
مقام معظم رهبری در خردادماه در دیدار با نمایندگان مجلس شورای اسلامی، قانون جهش تولید دانشبنیان را یک قانون راهبردی دانستند.
اشاره مقام معظم رهبری به «اَلعِلمُ سُلطان»؛ پیشرفتهای علمی مانع از آسیبهای متعارف دنیا به ایران
مقام معظم رهبری در مهرماه و در دیدار نخبگان و استعدادهای برتر علمی کشور فرمودند: «در یک جاهایی رتبههای بالای علمی پیدا کردهایم، رتبهی علمیمان در دنیا رتبهی نسبتاً خوبی است ــ اینها هست ــ، امّا امروز ما احتیاج داریم به یک حرکت مبتکرانهای از سوی دستگاههای علمی کشور تا عقب نیفتیم. ما حرکت کردیم، امّا دیگران هم حرکت کردند؛ حتّی عدّهای از کشورهای منطقه با مشاهدهی پیشرفت ایران تشویق شدند به حرکت کردن، در حالی که عقب بودند؛ امروز ما به آمارها که نگاه میکنیم، میبینیم اینها خیلی جلو آمدهاند. بیمِ آن وجود دارد که ما از مسابقهی علمی دنیا عقب بمانیم؛ جدّاً این بیم وجود دارد. میدانید و بارها بنده گفتهام که «اَلعِلمُ سُلطان»؛ (۴) علم قدرت است. اگر بخواهیم کشور از آسیبهای متعارف کشورهای دنیا مصون و برکنار بماند، در درجهی اوّل، یک کار مهم پیشرفت علمی است؛ اگر عقب ماندیم، آسیبپذیر خواهیم شد؛ باید تلاش کنیم عقب نمانیم.»
تأکید رهبری بر غرّه نشدن از سرعت رشد علمی ایران
رهبری با بیان اینکه سرعت رشد علمی ایران ۱۳ برابر متوسط سرعت رشد جهانی است تأکید کردند که نباید به این سرعت رشد علمی غرّه شویم چراکه هنوز در دانش عقب هستیم.
ایشان فرمودند: «مراکز داوری جهانی در زمینهی مسائل علمی، آن روز گفتند که سرعت رشد علمی کشور سیزده برابر یا دوازده برابرِ متوسّطِ سرعتِ رشدِ جهانی است! خب این مسئلهی خیلی مهمّی است؛ این اتّفاق افتاد. بنده همان وقتها ــ یعنی چند سال قبل از این ــ در چند جلسهی علمی و دانشگاهی و ... یک مطلبی را بیان کردمو آن این بود که گفتم اینجوری گفته میشود که سرعت رشد [علمی]ما زیاد است، امّا به این مغرور نشویم، ما به این غرّه نشویم که حالا سرعت رشدمان این قدر زیاد است؛ برای خاطر اینکه با وجود این سرعت رشد، ما هنوز در دانش عقبیم؛ ما نسبت به دنیای علم، از لحاظ علمی عقبیم. این «عقب بودن» را البتّه من در مواردی تشریح کردم، دیگر نمیخواهم تکرار کنم یا بگویم. ما عقبیم، علّت این عقب بودن هم این است که در یک دوران طولانیای، در زمان حکومت طواغیت و سلاطین ظالم و خودکامه ــ چه پهلویها، چه قاجاریها ــ این کشوری که آن سابقهی علمی و فرهنگی را دارد، در قعر جدول رتبهبندی علمی دنیا قرار داشته، هیچ چیز نداشته، هیچ چیز نبوده است.»
محصولات شرکتهای دانشبنیان نباید وارد شود/ احساس مفید بودن نخبگان با تشکیل شرکتهای دانشبنیان
ایشان در ادامه با بیان اینکه یکی از بهترین راههایی که نخبه احساس کند مفید است تشکیل شرکتهای دانشبنیان است تأکید کردند که محصولات این شرکتهای دانشبنیان نباید از کشورهای خارجی وارد شود.
مقام معظم رهبری فرمودند: «یکی از بهترین راههایی که نخبه احساس کند مفید است تشکیل شرکتهای دانشبنیان است. شرکتهای دانشبنیان، هم پیشرفت اقتصادی به کشور میدهد، هم نشاط در کشور ایجاد میکند، هم پیشرفت علمی به کشور میدهد، هم نخبهها را حفظ میکند و از وجود نخبهها برای کشور استفاده میشود. بنابراین، من تأکید میکنم که شرکتهای دانشبنیان را تقویت کنید؛ و یکی از راههای تقویت این است که محصولات این شرکتها دیگر از خارج وارد نشود. در همین اواخر، چند گزارش شکایتآمیز به من شده که شرکت دانشبنیان میگوید «ما این محصول را تولید میکنیم، فلان دستگاه اداری که مصرفکننده این محصول است، این را از خارج وارد میکند»؛ چرا؟ باید یاد بگیریم، عادت کنیم ــ بخصوص دستگاههای دولتی که غالباً جزو مشتریهای مهمّ این محصولات هستند که از محصول داخلی استفاده کنیم. این مسئله که این همه تکرار میشود، اوّلین مخاطبش خود ما هستیم، خود مسئولین هستند، دستگاههای دولتی هستند، دستگاههای حکومتی هستند؛ اینها بایستی از محصولات داخلی استفاده کنند و در درجه اوّل از همین محصولات شرکتهای دانشبنیان.»
آنچه که در نگاه مقام معظم رهبری مشهود است این است که افزایش شرکتهای دانشبنیان همیشه جزو مطالبات ایشان بوده است. ایشان درگذشته افق ۴۰۰ هزار شرکت دانشبنیان را تعیین کرده بودند و سال گذشته نیز دوبرابر شدن شرکتهای دانشبنیان را مطالبه کرده بودند که تا حدودی البته نه به صورت کامل، محقق شد که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری متولی این امر است.
قانون جهش تولید دانشبنیان به عنوان یکی از قوانین مترقی کشور بعد از یک دهه از گذشت قانون قبلی، انتظار میرود که تحول جدی در رشد شرکتهای دانشبنیان و اکوسیستم علم و فناوری کشور ایجاد کند. این قانون یکی از دقیقترین قوانین کشور برای حمایت از تولید داخل و رشد محصولات و شرکتهای دانشبنیان است که رهبری نیز در سال گذشته به آن اشاره داشتند.
ایران در حوزههای مختلفی علم پیشرفتها و دستاوردهای بسیار زیادی داشته است که گاهاً این پیشرفتها گفته و شنیده نمیشود که رهبری به درستی این دستاوردها را یادآوری کردند که این پیشرفتها در حوزههای نانو و زیست فناوری و بخشهای مختلف هستهای، دفاعی، هوا و فضا و ... است.
درنهایت چیکده سخنان ایشان در موضوعات علم و فناوری «اَلعِلمُ سُلطان»؛ علم قدرت است. آن چیزی که باعث قدرت در همه زمینهها برای یک ملت خواهد شد علم است و همان طور که مقام معظم رهبری اعلام کردند اگر میخواهیم کشور از آسیبهای مختلف محفوظ بماند بایستی به دنبال پیشرفتهای علمی باشیم.
انتهای پیام/